Elke zwangere krijgt in principe 4 echo’s aangeboden. Eén tussen 10 en 12 weken (termijnecho), indien gewenst een structureel echoscopisch onderzoek (SEO) rond 13 en/ of 20 weken en een liggingsecho. Op indicatie kunnen er echo’s worden gemaakt om te groei te beoordelen, de ligging van de baby of de ligging van de placenta.
Wij maken zelf echo’s op de praktijk. Nelleke en Mathilde zijn beide opgeleid tot basis echoscopist en staan ingeschreven in het kwaliteitsregister van de Beroepsvereniging Echoscopisten Nederland.
Wij maken de volgende echo’s:

• Beoordeling vitaliteit van de zwangerschap (op indicatie)
• Beoordeling bij bloedverlies in het eerste trimester van de zwangerschap (op indicatie)
• Termijnbepaling tussen 10 en 12 weken zwangerschap (standaard)

Hierbij kijken we of je zwanger bent, hoever je zwanger bent, of het hartje van de baby klopt, en wanneer je uitgerekend bent.

• Beoordeling groei van het kindje, dit kan op verschillende momenten in de zwangerschap plaatsvinden (op indicatie)
• Beoordeling van de locatie van de placenta, dit gebeurt meestal rond 32 weken zwangerschap (op indicatie)
• Liggingsecho

Voor de 13 en/ of 20- weken echo kan je terecht bij Fetura in Deventer. Voor meer informatie over deze onderzoeken, klik hier.

Voor echo’s met een medische indicatie zijn de kosten voor de verzekeraar. Willen jullie graag een pretecho laten maken dan kan dit ook bij Fetura. Voor een pretecho heb je geen verwijzing nodig. De kosten voor deze echo moeten jullie zelf betalen.

Bij de eerste controle vragen wij voor alle zwangere vrouwen de 12 weken screening aan. Hierbij wordt getest op:

• Bloedgroep
• Rhesusfactor
• Bloedgroepantistoffen
• Lues (syfilis)
• Hepatitis B
• HIV
• Glucose (suiker)
• Hemoglobine (ijzergehalte).

Bloedafname gebeurt in het ziekenhuis of bij een van de prikposten van het Deventer Ziekenhuis of het Gelre Ziekenhuis. Er wordt een aantal buisjes bloed afgenomen. Voor het bepalen van het glucosegehalte is het belangrijk dat je nuchter bent. Je kunt daarom het best vroeg op de dag gaan prikken.

Bij 30 weken zwangerschap wordt nogmaals bloed afgenomen. Hiermee bepalen we het hemoglobinegehalte. Dit gebeurt bij ons op de praktijk door middel van een prikje in je vinger.

Sommige vrouwen hebben een verhoogd risico op zwangerschapsdiabetes. Mocht dit bij jou het geval zijn, dan krijg je dat van ons te horen. Je krijgt dan een uitgebreide glucosetest bij 24 weken zwangerschap. Voor deze test moet je nuchter zijn. Je mag dan vanaf middernacht niet meer eten.

Als je een rhesus-negatieve bloedgroep hebt, wordt je bloed rond 27-30 weken zwangerschap gecontroleerd op bloedgroepantistoffen. Ook wordt, bij een Rhesus D negatieve bloedgroep, de bloedgroep van je baby bepaald. Als je baby rhesus-positief is, krijg je bij 30 weken zwangerschap en na de bevalling een injectie met rhesusantistoffen toegediend. Dit voorkomt dat je zelf antistoffen tegen de bloedgroep van de baby gaat aanmaken.

Wanneer je bij ons op de eerste controle komt bespreken we, indien gewenst, de mogelijkheden tot prenatale screening met jou en je partner. Hieronder alvast een inleiding tot de mogelijkheden die je in je zwangerschap hebt.
Je kunt ook kijken op de website van het RIVM over screening tijdens de zwangerschap en na de geboorte.

Niet Invasieve Prenatale Test (NIPT)

NIPT is een bloedonderzoek waarbij, net als bij de combinatietest, onderzoek wordt gedaan naar het syndroom van Down, -Edwards en –Patau. Uit het bloed wordt DNA van de placenta bekeken, dit komt voor een groot deel overeen met het DNA van de baby. De NIPT geeft in de uitslag geen kansberekening maar een positieve of negatieve uitslag. De betrouwbaarheid van de NIPT is hoger dan die van de combinatietest. Wanneer er aanwijzingen zijn voor een van de bovenstaande syndromen, dan kom je in aanmerking voor verder onderzoek (vlokkentest of vruchtwaterpunctie). Indien nodig zullen we je hierin begeleiden.

Voor meer informatie over de NIPT verwijzen we je naar de website van het RIVM.

13 weken echo  –  Structureel echoscopisch onderzoek (SEO)

De dertien weken echo is een medische echo tussen 12+3 en 14+3 weken waarbij gekeken wordt of de baby mogelijk lichamelijke afwijkingen heeft die al vroeg zichtbaar zijn. De echo is onderdeel van een wetenschappelijke studie.

De 13 wekenecho wordt ook wel een structureel echoscopisch onderzoek genoemd, net als de 20 wekenecho. Het doel van de echo is om te beoordelen of de baby ernstige lichamelijke afwijkingen heeft. Er wordt onder andere gekeken naar de schedel, het hart, de buik, de armen en benen, de wervelkolom, de nekplooi en de placenta. Met de 13 wekenecho kunnen niet alle afwijkingen worden gezien. Dat betekent dat een goede 13 wekenecho geen garantie geeft op een gezonde baby. Let op: de 13 wekenecho is géén vervanging van de 20 weken echo, ze vullen elkaar wel aan. Sommige afwijkingen zijn nog niet goed zichtbaar bij 13 weken omdat de baby bij 13 weken nog kleiner en minder ver ontwikkeld is.

Bij de 13 wekenecho krijg je niet te horen of je kind en jongetje of een meisje is. Ook als dit al wel zichtbaar zou zijn, is het landelijk afgesproken dat de echoscopiste hier nog geen uitspraken over mag doen.

20 weken echo  –  Structureel echoscopisch onderzoek 

Het SEO is een echo die tussen 18 – 22 weken zwangerschap wordt gemaakt, en als doel heeft het opsporen van zichtbare aangeboren afwijkingen bij de baby. In Nederland heeft 2-3% van alle baby’s een aangeboren afwijking. Denk hierbij aan een hazenlip, open rug of klompvoeten.

De echoscopist kijkt naar de aanleg van verschillende structuren en organen.  Er worden ook diverse metingen gedaan, onder andere van de hoofdomtrek, de buikomtrek en het bovenbeen.
Een echo geeft helaas nooit 100% zekerheid. Daarnaast zijn er nog een aantal dingen niet gezien kunnen worden op een echo hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan stofwisselingsziektes, spierziektes of syndromen.

Het SEO wordt vaak gezien als standaard, maar ook voor dit onderzoek geldt dat jullie zelf kunnen kiezen of jullie deze echo wel of niet laten maken.

De kosten van het SEO worden vergoed door de zorgverzekeraar uit de basisverzekering. Het kan zijn dat er op medisch indicatie besloten wordt dat het SEO plaats vindt bij een gespecialiseerd gynaecoloog, ook deze kosten worden vergoed door de zorgverzekeraar maar kunnen wel invloed hebben op het eigen risico.

Ga altijd samen met je partner naar deze echo. Neem geen opa’s oma’s buren of kinderen mee. Het is een medische echo en geen pretecho.

Uitslag

De uitslag van de 13- of 20 wekenecho wordt direct met je besproken. Wanneer de echoscopiste een afwijking ziet of twijfels heeft over het bestaan hiervan, dan wordt dit doorgegeven aan je verloskundige. Je verloskundige zorgt (indien gewenst) voor een doorverwijzing naar de gynaecoloog. Het vervolgonderzoek bestaat dan uit een uitgebreide echo in een gespecialiseerd ziekenhuis. Je kind wordt dan nader onderzocht. In een aantal gevallen zal blijken dat er toch niks aan de hand was. Soms krijg je een vruchtwaterpunctie aangeboden om erfelijke afwijkingen uit te sluiten. Bij elk vervolgonderzoek bepaal je zelf of je dit wilt laten doen en wat je doet met de uitslag.

Voor meer informatie over de 13- en 20 weken echo kan je terecht op de website van het RIVM.
Wij kunnen je voor deze echo’s verwijzen naar echocentrum Fetura in Deventer of het Prenataal Screening Centrum Apeldoorn.